Zapalenie zatok obocznych nosa

Zatoki przynosowe to przestrzenie pneumatyczne w kościach twarzoczaszki mające połączenie z jamą nosową. Zatoki przynosowe obejmują:

• zatoki czołowe (parzyste);
• komórki sitowe;
• zatoka klinowa (mogą być dwie);
• zatoki szczękowe (parzyste).

Ze względu na długość trwania objawów stany zapalne zatok dzielmy na ostre, trwające krócej niż 12 tyg i stany przewlekłe trwające powyżej 12 tyg. Najczęstszym objawem zapalenia zatok jest niedrożność nosa, wydzielina śluzowa bądź ropna w nosie, spływ wydzieliny po tylnej ścianie gardła i uciążliwe, rozpierające bóle w okolicach zatok. W zależności od lokalizacji bólu możemy domyślać się, która zatoka jest objęta procesem zapalnym: bóle okolicy czoła wskazują na zapalenie zatok czołowych, zapalenie zatok szczękowych skutkuje bólami szczęki, zębów i policzków.
Zatoki sitowe znajdują się w pobliżu kącików wewnętrznych oczu i przewodów łzowych, dlatego też ich stan zapalny często prowadzi do obrzęku powiek i tkanek otaczających oczy, a także do bólu okolicy nasady nosa. W tej lokalizacji ( komórki sitowe) częstym objawem zgłaszanym przez pacjenta jest także pogorszenie węchu. W przypadku zapalenia zatok klinowych ból może występować w okolicy potylicy, ale może tez wystąpić w odległych narządach, np. ból w uchu, ból szyi, wyraźny ból w szczycie głowy.Jednakże w przeważającej mierze stan zapalny zatok dotyczy jednocześnie kilku miejsc, a dolegliwości bólowe i uczucie rozpierania nasilają się szczególnie w momencie pochylania się i pracy fizycznej.

Diagnostyka zapalenia zatok

Niebagatelne znaczenie w procesie leczenia stanów zapalnych zatok przynosowych ma właściwe i odpowiednio wcześnie postawione rozpoznanie. Diagnostyka obejmuje:

• dokładny wywiad
• rynoskopia przednia i badania endoskopowe jam nosa, w których potwierdzamy:
• obecność śluzowo-ropnej wydzieliny pochodzącej z przewodu nosowego środkowego i/lub,
• obecność obrzęku błony śluzowej w przewodzie nosowym środkowym,
• obecność polipów nosa i/lub,
• skrzywienia przegrody nosa.
• w określonych przypadkach badanie tomografii komputerowej zatok przynosowych w której oceniamy m.in.:
• rozległość zmian zapalnych w zatokach,
• drożność ujść zatok do nosa,
• anatomię nosa i zatok.

Leczenie zapalenia zatok

Schemat leczenia zapalenia zatok jest zależny od czasu trwania objawów i nasilenia dolegliwości i obejmuje:

• płukanie jam nosa,
• leki sterydowe podawane donosowo w postaci spray lub kropli,
• w zapaleniu bakteryjnym antybiotyki miejscowo bądź ogólnie,
• w zapaleniu ciężkim leki sterydowe podawane doustnie,
• w zapaleniu przewlekłym nie idącym na leczenie farmakologiczne, bądź w określonych patologiach anatomicznych leczenie operacyjne ( endoskopowa operacja zatok).

‍